Bitcoin ETF uitgelegd: 10 vragen en antwoorden over deze crypto-katalysator

1. Wat is een ETF?

ETF staat voor Exchange-Traded Fund. In het Nederlands kom je het ook tegen als tracker (volger). Het doel van een ETF is het volgen van de koers van een ander verhandelbaar asset op de beurs, zonder dat je dat asset daadwerkelijk in bezit hebt.

Om het wat concreter te maken een simpel voorbeeld. Stel je koopt een ETF die de koers van bitcoin volgt. Op het moment van aankoop is BTC $100 waard. Een jaar later is BTC $110 waard. Je rendement op de koers is dan 10%. Je hebt daarbij niet hoeven handelen, en daarom wordt een ETF ookwel een passieve belegging genoemd. Vaak gaat het om posities die je voor wat langere tijd inneemt.

Het nadeel is dat je het nooit beter kunt doen dan de koers. Als je actief belegt in bitcoin kan dat wel. Je moet dan echter wel handelen met je portfolio. Daarom is dat een actieve manier om een positie in te nemen. Je moet daar tijd en energie in steken, en loopt het risico dat je het slechter doet dan de ETF.

2. Waarom is dit belangrijk voor crypto-traders?

De reden dat de komst van een ETF als bullish wordt bestempeld, is dat het investeren in bitcoin daarmee veel toegankelijker wordt. Je hoeft niet meer zelf een wallet te installeren en in te richten. Je hoeft geen exchange meer te kiezen, of te leren over bitcoin en de achterliggende technologie.

De aanname is dat veel bedrijven en institutionele beleggers de drempel en kosten om actief bitcoin te verhandelen te hoog vinden. Met de komst van een ETF is instappen veel eenvoudiger, en dat betekent dat het makkelijker is geworden voor het grote geld om de markt in te stromen.

Een andere reden is dat de goedkeuring van de Securities en Exchange Commission (SEC) als een stempel van goedkeuring voor cryptocurrencies in het algemeen zou dienen.

3. Wat is er tot nu toe met bitcoin ETF's gebeurd?

In het kort: alle aanvragen zijn geweigerd. De eerste ETF-aanvraag stamt uit 2013 en is in maart 2017 (!) geweigerd. Deze aanvraag is ken je wellicht als de Winklevoss ETF, beter bekend voor hun vroegere ontmoetingen met Facebook's Mark Zuckerberg. Deze aanvraag is in juli 2018 opnieuw geweigerd, nadat er beroep was aangetekend tegen de eerste beslissing. Andere aanvragen zijn ook geweigerd om uiteenlopende redenen.

4. Wat is nu de status van ETF-aanvragen?

In de context van de kennisbank is het lastig om te beschrijven wat ‘nu’ de status is: die wisselt iedere maand. Er zijn een aantal bedrijven met een lange adem en zich inzetten voor een ETF, waaronder de Winklevoss-broers, VanEck/SolidX, en Bitwise.

Voor ieder afgekeurd verzoek zien we een nieuwe ingediend. Het lijkt daarom op een oneindig spel tussen toezichthouder en marktdeelnemers, tot het moment dat de tijd rijp is. Voor berichtgeving over specifieke aanvragen, kan je het best het nieuws volgen.

5. Waar moet een ETF aan voldoen?

Er zijn vijf belangrijke aandachtspunten waar naar gekeken wordt bij het beoordelen van een ETF-verzoek.

1. Manipulatie. De SEC is verantwoordelijk voor het bewaken van de integriteit van de (handels)markt en heeft als taak om prijsmanipulatie te voorkomen. Eén van de sentimenten rondom cryptogeld is dat er flink gemanipuleerd wordt. In Amerika is de FBI daar bijvoorbeeld ook onderzoek naar aan het doen. Een oplossing voor deze zorg maakt de kans dat een verzoek ingewilligd wordt een stuk hoger.
2. Taxatie. Decentralisatie is een speerpunt van blockchaintechnologie. Dit kan nadelig zijn bij het bepalen van exacte prijzen. Verschillende exchanges tonen verschillende prijzen. Deze fragmentatie is een drempel die genomen moet worden.
3. Prijsstelling. Een ETF kan afwijken (of afdwalen) van de onderliggende asset, maar niet teveel, want het belooft immers dat het de markt volgt. Door de fragmentatie van het onderliggende asset, kan de invloed van arbitrage significant worden. Dat moet opgelost worden.
4. Opslag: het opslaan van bitcoins is niet zo eenvoudig als conventionele securities en assets. Autoriteiten maken zich zorgen dat bestaande custody-oplossingen niet voldoende opgewassen zijn tegen de hogere volumes die door de introductie van een ETF gegenereerd worden.
5. Opname: investeerders moeten dagelijks hun assets kunnen opnemen en dat moet eenvoudig zijn. Hoge liquiditeit van een asset garandeert dat het proces van opname vloeiend verloopt. Is er voldoende liquiditeit in de bitcoin-markt? Dit is iets wat de SEC meeweegt in z'n onderzoek.

6. Gegeven deze problematiek, liggen er oplossingen in het vooruitzicht?

Ja.

Op het gebied van custody zijn er verschillende bedrijven die de markt op dat gebied vooruit proberen te helpen. Denk aan Coinbase, met Coinbase Custody. Maar ook Bakkt is een belangrijke speler.

Er wordt ook door diverse partijen gewerkt aan betere ‘price discovery’. Een zorg van de SEC is bijvoorbeeld dat de prijs van Bitcoin totstandkomt op buitenlandse markten, ver buiten hun sfeer van invloed.

Tenslotte is het zaak dat binnen de muren van de SEC kennis over de onderliggende markten toeneemt. Die kennis groeit door gesprekken met aanvragers enerzijds, en door betrokkenheid van progressieve commissarissen anderzijds. Daarin neemt Hester Peirce de leiding:

Apparently, bitcoin is not ripe enough, respectable enough, or regulated enough to be worthy of our markets. I dissent: https://t.co/gH5zXaKtmj

— Hester Peirce (@HesterPeirce) July 26, 2018

Haar argumentatie achter de uitspraak is hier gepubliceerd. Daarin maakt ze korte metten met het besluit, en geeft ze aan dat de SEC op deze manier institutionalisering en innovatie in de weg zit.

7. Wat gebeurt er met de prijzen als een ETF wordt goedgekeurd?

Er is niemand die hier het antwoord op kunnen geven - wij ook niet.

Historisch gezien betekent de introductie van een ETF dat het volume flink toeneemt. Het zet in ieder geval de deur wijd open voor nieuw geld om de markt binnen te treden. Er wordt wel eens gerefereerd aan de introductie van een ETF op goud. Sinds de introductie ervan is de goudprijs vijf keer zo hoog geworden. Toch waren er ook hier veel andere factoren op van invloed.

Het algemene sentiment onder handelaars is dat een goedkeurig zou leiden tot een prijsstijging.

8. Wat gebeurt er als alle ETF-aanvragen worden afgekeurd?

Ook hiervoor geldt dat niemand de waarheid in pacht heeft. Gebaseerd op het verleden verwachten handelaars dat een afwijzing tot een prijsdaling leidt, omdat een deel van de waarde van de munt gebaseerd zou zijn op de verwachting dat er een positieve uitkomst in het verschiet ligt.

9. Dus, wordt een ETF goedgekeurd? En wanneer?

Dat is de million dollar question. De algemene notie in de cryptowereld is dat betrokken markten volwassener worden, dat er institutionele tools worden gemaakt en gelanceerd, en dat de SEC meer en meer open staat voor een bitcoin ETF.

Tegelijkertijd zien we dat de SEC zeer terughoudend is. Het is daarom onlogisch om op korte termijn goedkeuring te verwachten. “Deadlines zijn onbelangrijk”, vertelde Gabor Gurbacs, VanEck-directeur. Ook Hester Peirce is duidelijk: “het is me nog niet gelukt mijn collega’s te overtuigen”. Alles wijst erop dat de tijd voor de SEC nog niet rijp is: er mist begrip van de onderliggende markten, en er zijn drempels die weggenomen moeten worden.

Peirce hoopt dat er over een jaar “iets concreets vanuit de SEC is genoemd”. Ze denkt in jaren, en dat is waarschijnlijk de juiste mindset.

10. Kunnen we zonder een bitcoin ETF?

Ja. Ook als alle lopende aanvragen worden afgekeurd, draait de cryptowereld gewoon door. Het verkrijgen van een ETF is enkel één van de stappen die een asset class in wording neemt.

Op de achtergrond gebeurt er veel meer. Centrale banken die zich buigen over hun eigen munt (de CBDC's). Banken en vermogensbeheerders die mondjesmaat hun klanten de mogelijkheid geven om in crypto te investeren. Overheden die met wet- en regelgeving komen rondom cryptovaluta. Exchanges die gereguleerd gaan worden. Tools die voor de grote jongens worden ontwikkeld en uitgerold.

Natuurlijk zou een goedgekeurde ETF een mooie stap zijn voor het ecosysteem, maar het is niet een silver bullet tot grootschalige adoptie.