Het IMF bepleit CBDC's op het Singapore Fintech Festival

Christine Lagarde, directeur van het IMF, sprak gisteren op het Singapore Fintech Festival. Ze sprak daar over de veranderende aard van geld, en de rol die fintech daar in speelt. In het kort passeert de geschiedenis van geld, het verschil tussen munten en bankbiljetten, en het verschil tussen munten en geld op een bankrekening. Haar toespraak is hier te lezen.

Fintech-bedrijven spelen volgens Lagarde een belangrijke rol, ze gaan het geld(systeem) van de toekomst vormgeven:

Waarom deze korte blik op de geschiedenis relevant is? Omdat de fintechrevolutie de twee vormen van geld die we net bespraken in twijfel trekt — munten en geld van commerciële banken. Het stelt ook de rol van de staat aan de kaak.

We zijn op een historisch punt beland. Jullie — jonge en dappere ondernemers — zijn niet enkel diensten aan het uitvinden; in potentie schrijven jullie geschiedenis. We zijn allemaal bezig met aanpassen.

Ze vervolgt met haar visie op de toekomst van geld, om te beginnen met wat mensen verwachten van geld:

En dit is belangrijk: geld zelf verandert. We verwachten dat het handiger wordt, en gebruiksvriendelijker. Misschien zelfs minder serieus.

We verwachten dat het geïntegreerd wordt met social media. Overal beschikbaar, inclusief voor hele kleine betalingen. En we verwachten dat het goedkoop en veilig is.

Dat de huidige technologie en kosten van banken en de huidige vorm van het geld daaraan niet voldoet is duidelijk. Ze beschrijft de gevolgen. Cash wordt steeds minder geaccepteerd. Digitaal geld is in opkomst. En ook cryptogeld heeft hierin een plek:

Welke rol blijft er over voor cash in deze digitale wereld? Er zijn al winkels waar cash niet meer geaccepteerd wordt. Niet alleen in Scandinavië, een regio die hierin voor loopt op de rest. Ook in andere landen neemt de vraag naar cash af — dat blijkt ook uit recent werk van het IMF. En over 10, 20, 30 jaar, wie ruilt er dan nog stukjes papier?

Bankstortingen merken ook de concurrentie van nieuwe vormen van geld.

Denk aan de nieuwe gespecialiseerde aanbieders van elektronisch geld — van AliPay en WeChat in China, en PayTM in India, naar M-Pesa in Kenia. Deze vormen van geld zijn ontworpen met de digitale economie in het achterhoofd. Ze spelen in op behoeftes van mensen, en wat de economie nodig heeft.

Zelfs cryptovaluta als Bitcoin, Ethereum, en Ripple dingen mee naar een plek in de cashloze wereld. Ze herontdekken zichzelf continue, in de hoop om de concurrentie te slim af te zijn met een stabielere waarde en snellere afwikkeling.

Volgens het IMF voldoet dit niet. Voor e-money moet je de centrale partij vertrouwen, voor cryptogeld moet je tech-savvy zijn. En regulatie ontbreekt waardoor het nog het wilde westen is.

De oplossing? Natuurlijk: de central bank digital currency.

Laat me concreter zijn: moeten centrale banken een nieuwe digitale vorm van geld uitgeven? Een aan een land gekoppeld token, of misschien aan een rekening van de centrale bank, beschikbaar voor mensen en bedrijven voor gewone (kleine) betalingen?

Ik geloof dat we dat scenario moeten overwegen. Er is wellicht een rol voor dat type geld weggelegd in de digitale economie.

Het IMF zegt hier openlijk dat we CBDC's moeten overwegen. Op 12 november hebben ze een nieuw rapport hierover uitgebracht: "Casting Light on Central Bank Digital Currencies". Daarin wordt nog geen uitgesproken conclusie getrokken, maar er worden naast een aantal risico's ook een aantal voordelen besproken.

CBDC's zouden deze drie kenmerken kunnen hebben:

Dit geld kan tegemoet komen aan publieke beleidsdoelen, zoals (i) financiële inclusie, en (ii) veiligheid en consumentenbescherming, en (iii) anonieme betalingen.

De derde is opvallend. Cash is anoniem. Stel dat een zorgverzekeraar hogere premie rekent voor mensen die vaak bier en pizza kopen, dan kun je buiten beeld blijven door met cash af te rekenen. Een voordeel voor de gebruiker. Ook een voordeel voor criminelen, en daarmee een nadeel voor politie en belastingdienst.

Adviseert het IMF om volledig anonieme CBDC's te maken? Natuurlijk niet.

Zouden centrale banken een volledig anonieme digitale munt aanbieden? Zeker niet. Dat zou “een bonanza” voor criminelen zijn.

Om het verhaal in evenwicht te brengen, zet ze tegenover de drie voordelen ook drie risico's, namelijk: “a) risico's voor financiële integriteit, b) risico's voor financiële stabiliteit, en c) risico's voor innovatie”.

Ze eindigt met een opmerkelijk statement:

Mijn punt is dat, ondanks dat de casus voor digitaal geld niet universeel is, we het wel verder moeten onderzoeken. Serieus, voorzichtig, en creatief.

Nog fundamenteler gaat mijn verhaal over verandering. Ervoor open staan, verandering omarmen, en eraan bijdragen.

Technologie verandert, en wij moeten meeveranderen.

Het IMF wil niet het laatste blaadje zijn aan een dode boom. We zijn benieuwd naar de manier waarop het IMF verandert en hoe het aan CBDC's gaat bijdragen.