’Bitcoin-rage is alweer een tijdje voorbij’, DNB

Internationaal betalingsverkeer

Donderdag publiceerde De Nederlandsche Bank een interview met divisiedirecteur Betalingsverkeer Petra Hielkema. “Libra was voor ons een wake-up-call”, opent het artikel groots. Hielkema bedoelt dat een reëel probleem opnieuw zichtbaar is geworden. “Namelijk dat internationaal geld overmaken op dit moment nog duur en traag is. Dat staat nu weer internationaal op de agenda.”

Fan van Libra is DNB allerminst; eerder een zorgenkind. “Hoe voorkomt Facebook dat de Libra wordt gebruikt voor het witwassen van crimineel geld?”, vraagt Hielkema zich af. Zolang op vraagstukken als deze geen antwoord is, vindt DNB een livegang ervan onverstandig.

Bitcoin-rage

Dat er een wake-up-call nodig was om het weer over crypto’s te gaan hebben, impliceert dat DNB op dit vlak in slaap gesukkeld is. De eerste zinsnede van de inleiding van het interview is veelzeggend: “De bitcoin-rage mag dan alweer een tijdje voorbij zijn [...]”.

Het is een verwijzing naar de periode waarin de speculatieve waarde van Bitcoin centraal stond vanwege enorme prijsgroei in een relatief kort tijdsbestek. Toentertijd had Bitcoin inderdaad (per definitie) eigenschappen van een rage – ‘iets dat tijdelijk erg populair is’. Als de rage uitgeput is, blijft er een klein groepje enthousiastelingen over, en is het probleem van ‘die bitcoins’ achter de rug. Toch?

Het is schrijnend dat onze centrale bank Bitcoin beschouwt als grappige hype, vergelijkbaar met flippo’s, knikkers, en dino-plaatjes. We zouden liever zien dat onze centrale bank begrijpt wat er gebeurt, daar blijk van geeft, en er vervolgens verstandig mee om gaat.

Je zal ons niet horen claimen dat het bestaan en succes van Bitcoin al vaststaat. Integendeel. Maar het is verre van een rage. Wat het wel is? Dat verschilt aan wie je het vraagt.

• Er zijn mensen die Bitcoin steunen omdat ze geloven in de achterliggende ethos, namelijk die van zelf-soevereiniteit. Je hoeft geen derde partij te vertrouwen om te sparen en betalen. Een onafhankelijk en autonoom monetair systeem.
  
  
• Er zijn mensen die Bitcoin zien als optie op het falen van het financiële systeem. Een hedge, een gok, hoe je het ook wilt noemen.
  
  
• Er zijn mensen die het zien als technische revolutie. Een goede publieke infrastructuur voor geld, zoals internet dat is voor informatie.

In de praktijk is het een combinatie van deze drie. Een ontwikkeling die nog in de kinderschoenen staat die vanuit verschillende invalshoeken beschouwd kan worden. Het neerzetten als rage is daar natuurlijk ook één van, maar wat ons betreft al ruimschoots geïnvalideerd.

Contactloos betalen

Afijn, terug naar het interview met Hielkema. De belangrijkste ontwikkeling op het gebied van crypto’s is wat DNB betreft de opkomst van stablecoins. “Een van de kritiekpunten op traditionele crypto’s is dat de waarde vaak sterk verandert, wat ze niet geschikt maakt als geld of oppotmiddel”, vertelt ze.

Of dit type crypto’s ooit grootschalig gebruikt gaan worden? Misschien. “Ik denk dat je over 10 jaar wereldwijd meer voorbeelden ziet”, vertelt Hielkema. “Maar ik verwacht dat dit eerst gebeurt op de plekken waar het betalingsverkeer een stuk minder efficiënt is dan bij ons.”

Volgens Hielkema is er in Nederland nauwelijks behoefte aan een alternatief betaalmiddel. “We betalen in Nederland contactloos met ons bankpas. Technologisch gezien is dat zo 2010, maar het werkt als een tierelier.”

Tussen de regels door zien we een centrale bank die teruggrijpt op de huidige functies. Controleren van geldstromen, toezicht op marktspelers, centrale uitgifte van geld, de vorming van regels. In die context is Bitcoin een bedreiging, en dan is het misschien zo gek nog niet om het weg te zetten als ‘uitgeputte hype’.