Wordt de coronacrisis de doorbraak voor bitcoin?

Aan het eind van de zomer in 2019 publiceerden we een reeks artikelen over de mogelijkheid van een grote wereldwijde recessie in 2020. We onderzochten tal van signalen die hierop zouden kunnen wijzen en vatten die samen in dit overzichtsartikel.

In de conclusie maakten we onderscheid tussen een milde recessie, die de centrale banken net als in eerdere jaren zouden kunnen "oplossen" met monetair beleid, en een diepe depressie.

Voor zo'n diepe depressie is er meer nodig dan alleen het eb en vloed van de conjunctuur, daarvoor is een bananenschil nodig waarover de wereldeconomie uitglijdt. We noemden bijvoorbeeld ellende in de bankensector en politieke onrust als mogelijke uitglijders.

Met de dag groeit ons vermoeden dat we in de corona-crisis die bananenschil hebben gevonden. Dat zou betekenen dat we nu pas aan het begin staan.

Dit is pas het begin

De afgelopen weken kwamen de financiële markten in grote problemen. Op 20 februari stond de AEX op 630 punten, vandaag op 400 punten, een daling van 36%. Maar niet alleen aandelen maakten historisch slechte weken mee, ook grondstoffen, cryptovaluta en zelfs zilver en goud hebben het zwaar te verduren. Volatiliteitsindexen, zoals de VIX, stegen naar historische hoogten.

We schreven eind vorige week in dit artikel over de reden dat alles daalt, zelfs de safe havens, en waarom dit niet het einde is van bitcoin. Een tip, als je 'm nog niet gelezen hebt!

Overigens, in deze podcast bepleit Wallstreet-veteraan Caitlin Long dat dit een goede zaak is, omdat vooral investeerders die met geleend geld handelen in zilver, goud en bitcoin nu geraakt worden.

Things starting to get a bit 'disorderly' now. #VIX at 85, #equities down as much as 10%, #highyield spreads spiking as well as Treasury #yields. pic.twitter.com/553eAdWMWj

— jeroen blokland (@jsblokland) March 18, 2020

De vraag is wélke verwachting over de verspreiding van het coronavirus en de impact ervan op de economie de markt op dit moment heeft ingeprijsd. Zou de markt rekening houden met het maandenlang sterk vertragen van de grootste economieën van de wereld, zoals Europa, het VK en de VS?

Vermoedelijk te weinig. De exponentiële verspreiding, de vertraagde zichtbaarheid van de verspreiding, en de overweldigende gevolgen hebben al in meerdere landen iedereen verrast. En dan hebben we het nog niet over een mogelijke tweede golf in landen die dachten dat alles onder controle is.

Cijfers over de nog jonge recessie zijn er nog niet, die volgen pas veel later. Wel komen de eerste prognoses nu binnen. Die zijn heftig, met teksten als de grootste recessie sinds de tweede wereldoorlog. Maar ze houden rekening met slechts een dramatisch tweede kwartaal, en daarna weer groei.

Deutsche Bank expects the mother of all recessions: "The quarterly declines in GDP growth we anticipate substantially exceed anything previously recorded going back to
at least World War II." pic.twitter.com/jfPY5jR0Vw

— Holger Zschaepitz (@Schuldensuehner) March 18, 2020

Onze inschatting is dat we de komende maanden nog vele schokken op de financiële markten zullen zien. Bedrijven komen in de problemen. Banken en pensioenfondsen komen in de problemen. Overheden komen in de problemen. Werkgelegenheid zal dalen en de economische groei zal kelderen.

Kortom, ons basisscenario is dat we aan het begin staan van een langdurige laagconjunctuur. Een diepe recessie.

Bazooka's

Overal ter wereld trekken centrale banken en overheden alles uit de kast om banken, bedrijven, personen, en het vertrouwen te redden, gepaard met krachtige taal als "bazooka's" en "gigantische paraplu's".

Alleen al de afgelopen dagen zagen we:

• Duitsland beloofde 500 miljard euro aan leningen voor bedrijven.
• Het VK heeft hiervoor 330 miljard pond uitgetrokken.
• De VS hebben een pakket maatregelen ter grootte van 1000 miljard dollar voorgesteld.

En dan hebben we het nog niet over de duizenden miljarden dollars die wereldwijd worden gedrukt om banken van liquiditeit te voorzien, en de enorme onaangekondigde renteverlagingen.

Het probleem is dat als dit daadwerkelijk pas het begin is, dat er nog heel veel meer geld nodig gaat zijn om dit ruimhartige beleid voort te zetten tot de economie wereldwijd weer op gang komt.

Hoeveel geld gaat er gedrukt worden? Hoeveel zal de wereldwijde staatsschuld oplopen? Hoe groot worden de balansen van centrale banken?

En als blijkt dat de bedragen onhoudbaar zijn, hoe gaat men de wereldeconomie resetten? Houden we de dollar en de euro? Gaan we wereldwijd schulden wegstrepen?

Koop alles wat de overheid niet bij kan drukken

In een crisis is het eerste belang voor ieder mens of bedrijf om cash te hebben. Als buffer voor onverwachte bedreigingen en voor onverwachte kansen. Als dat geregeld is, dan is van belang om te kijken naar hoe je je vermogen in stand kunt houden door zo'n crisis heen, of zelfs kunt laten groeien.

Het bespelen van de markt is in dit soort tijden ongelofelijk moeilijk, zeker als particulier. Je hebt beperkt toegang tot financiële instrumenten, er is grote volatiliteit en er is toenemend risico op faillissement van een tussenpersoon. Geen goed plan dus.

Een beter idee is om de weinige zaken te bezitten die de overheid of centrale bank niet kan bijdrukken. Een huis, bij voorkeur zonder hypotheek. Zilver en goud, bijvoorkeur fysiek. En bitcoin.

Bitcoin is een bijzonder fenomeen zo tijdens dit eerste intense deel van deze crisis. Het kan keihard crashen, en geen enkele partij kan de handel pauzeren, en toch gaat de koers niet naar 0. Er wordt nog steeds elke 10 minuten een block geproduceerd.

The Dollar and Bitcoin is all I got right now. Im adding to bitcoin and Im max long dollars (vs EUR,GBP, AUD, BRL, MXN, KRW, CNY, JPY).

Good luck. This is not a drill.

— Raoul Pal (@RaoulGMI) March 18, 2020

Doorbraak voor bitcoin

We hebben het vaak gehad over wat er nodig is om bitcoin aantrekkelijk te maken voor de meerderheid van de mensen. We bespraken pas de adoptiecurve, en suggereerden dat gebruiksvriendelijkheid een belangrijke voorwaarde is voor adoptie als spaar- of betaaltechnologie.

Misschien laat deze crisis wel zien waarom bitcoin uniek is. Het is onvervalsbaar, oncensureerbaar en onstopbaar. Banken en pensioenfondsen zullen falen. Landen komen in de problemen. Bedrijven gaan failiet. En bitcoin? Die gaat gewoon door.

Het zou kunnen dat mensen in de loop van de crisis het financiële systeem zien afbrokkelen. Ze zien ook de bewijsbare schaarste van bitcoin, en ze zien dat geen enkele overheid of centrale bank het kan beïnvloeden of stoppen. Dat zou de doorbraak kunnen zijn van bitcoin.

Zolang de markt nog hapt naar liquiditeit zou bitcoin nog verder kunnen dalen. Maar als bitcoin er over twee jaar nog is, dan was dit waarschijnlijk in retrospect een geweldig instapmoment!