3 manieren waarop het coronavirus de Nederlandse economie raakt

In China grijpt het coronavirus, of Wuhanvirus, in rap tempo om zich heen. Volgens ‘officiële’ cijfers zijn er inmiddels meer dan 30.000 mensen besmet geraakt en meer dan 630 overleden.

Veruit de meeste besmettingen zijn in het risicogebied, de Chinese stad Wuhan, waargenomen. Maar ook in andere landen zijn er geïnfecteerde mensen opgenomen in het ziekenhuis. Vanuit minimaal 26 andere landen is er melding van gemaakt, waaronder België (1) en Duitsland (13). In Nederland zijn enkele mensen getest op het virus, maar de uitslag was tot dusver negatief. In totaal zitten er 15 mensen in Nederland in quarantaine.

Economische impact

De economische gevolgen van de virusuitbraak worden steeds concreter. 

Zo verwacht de Amerikaanse Kamer van Koophandel dat het grootste deel van de Amerikaanse bedrijven met activiteiten in China het effect van de uitbraak in de cijfers gaat terugzien. Grote autoproducenten zoals Ford, Honda, en Nissan kampen met logistieke problemen. Bedrijven als Adidas, Apple, en Starbucks hebben hun vestigingen in China tijdelijk gesloten.

En wat te denken van bedrijven die hun activiteiten al sinds het Chinese nieuwjaar op een laag pitje hebben staan, zoals iPhone-producent Foxconn. Werknemers van een fabriek in Shenzhen zouden op 10 februari weer aan de slag gaan, maar kregen te horen dat ze de werkplaats nog niet mogen betreden.

Om verdere verspreiding van het virus tegen te gaan, heeft de Chinese overheid de stad Wuhan en de omliggende regio gesloten. Inmiddels is het grootste deel van de provincie Hubei ontoegankelijk, een regio die normaliter goed is voor 4 procent van het Chinese bbp. Wuhan zelf is een belangrijke transport-hub en de op één na grootste autofabrikant van China.

Het heeft er alle schijn van dat ook de rest van China steeds verder op slot gaat. De economie komt even op de tweede plaats. En terecht, overigens, want bij een pandemie heeft de gezondheid van mensen de hoogste prioriteit. Maar dat we hier slechts de eerste effecten zien van de economische impact van het Wuhanvirus is duidelijk.

Gevolgen voor Nederlandse bedrijfsleven

De uitbraak van het coronavirus wordt in de media vaak vergeleken met de SARS-uitbraak van 2002 en 2003. Maar die vergelijking gaat voorbij aan het feit dat het aandeel van de Chinese economie in de wereld sindsdien flink is toegenomen. Van een kleine 8 procent in 2003 naar ruim 21% in 2020. Daarnaast is China een belangrijk knooppunt geworden in diverse internationale waarde- en toeleveringsketens.

De grootte van de economische impact in Nederland is sterk afhankelijk van de effectiviteit van de bestrijding van het virus. Hoe langer de epidemie aanhoudt, hoe groter de gevolgen, stellen drie economen van de Rabobank. Hoewel er in Nederland nog geen besmetting is gesignaleerd, zijn er indirect al wel gevolgen merkbaar.

Zo ligt de handel met Wuhan nagenoeg plat. Volgens de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland haalt Nederland onder andere textiel, medische producten, en chemicaliën uit Wuhan. En Wuhan heeft Nederland op zijn beurt nodig voor grondstoffen, oud papier, en uitrusting van zeeschepen. Nederlandse bedrijven die afhankelijk zijn van de aanvoer vanuit Wuhan worden waarschijnlijk geraakt.

Kijken we naar China als geheel, zien we meer Nederlandse sectoren die afhankelijk zijn van de Aziatische grootmacht. Zo komt meer dan 30 procent van onze kleding uit China. En bijna 25% van al onze computers en elektronische producten halen we er vandaan. De transportsector speelt een centrale rol in al die ketens – Nederland wordt niet voor niets als handelspoort gezien van China naar Europa. De daling in handelsactiviteit wordt op dat punt als eerst gevoeld.

Het Corona-virus heeft ook gevolgen voor de Nederlandse economie. Sommige ondernemers hebben er flink last van, zegt economieredacteur Charlotte Waaijers in @nieuwsenco. #corona pic.twitter.com/YElTkb0KaN

— NPO Radio 1 (@NPORadio1) February 6, 2020

Tenslotte bericht vanuit een heel andere hoek: de impact van het virus op het Chinees toerisme naar Nederland. Volgens het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC) gaan de reisbeperkingen die zijn opgelegd door de Chinese overheid ‘onvermijdelijke gevolgen hebben’ voor de sector in Nederland.

Bitcoin miners op non-actief gesteld

Het coronavirus gaat ook aan Bitcoin niet voorbij. Althans, aan het ecosysteem om Bitcoin heen, want of de digitale munt zelf vatbaar is voor een virus is op z’n minst twijfelachtig te noemen.

China is actief als mining-grootmacht. Bitcoin-miners in China zijn goed voor tweederde van de totale rekenkracht van het netwerk. Meer dan de helft daarvan komt uit één provincie, lezen we in een onderzoeksrapport van CoinShares. Eén van de grotere Chinese mining pools, BTC.Top, is door de Chinese maatregelen geraakt.

“Ik bied onderdak aan miners in een afgelegen buitenwijk”, vertelt Jiang Zhuoer, eigenaar van de mining pool, op Weibo. “De politie is gekomen en heeft me gedwongen alle activiteit te staken. Helpt het uitschakelen van een miner tegen de epidemie? Ik heb geen idee.”

Het is niet zo dat de mining pool in het geheel geen rekenkracht meer levert. Kennelijk is de locatie die op non-actief is gesteld slechts één van de bronnen ervan, want nog steeds levert BTC.Top ruim 3 procent van de totale hashrate.

Wellicht vraag je je af wat er zou gebeuren als alle Chinese miners in één keer alle activiteiten zouden moeten staken. Plotseling zou Bitcoin’s hashrate met meer dan 50% afnemen. Wat dan?

Het effect zou primair te merken zijn in de tijd tussen twee opeenvolgende blocks. In plaats van een block time van 10 minuten zouden we te maken hebben met een block time van (gemiddeld) 20 minuten. Die vertraging blijft merkbaar totdat het netwerk zichzelf middels zogeheten difficulty adjustments heeft hersteld. Dat duurt enkele weken, tenzij er in de tussentijd nieuwe miners zijn ingeschakeld die hun bijdrage leveren vanaf een andere locatie.

Nog een leuk feitje: een halvering van de huidige hashrate (van ~110 TH/s naar ~55 TH/s) brengt ons qua rekenkracht terug naar de stand van zaken in juni 2019. Het opvallende daarvan is niet zozeer dat het slechts enkele maanden terug in de tijd is, maar dat Bitcoin’s hashrate in die maanden zo enorm is gestegen.